sobota, 9 marca 2013

Rzeka Płonia - Jezierzyce, stare koryto.

Jak podają w swojej książce "Szczecin stary i nowy" z 1991 roku Tadeusz Białecki i Lucyna Turek-Kwiatkowska, najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z Paleloitu (10 000 - 8 000 lat p.n.e). "Była to ludność wyłącznie koczownicza, trudniąca się myślistwem i zbieractwem żywności. (...) Trudniąc się polowaniem na zwierzęta, ludność używała narzędzi wykonanych przeważnie z krzemienia."

Między innymi w Jezierzycach stwierdzono także ślady ludności kultur z okresu Mezolitu (8000 - 4200 lat p.n.e.). "W Jezierzycach udało się ustalić istnienie osad myśliwskich nad Płonią, ciągnących się wzdłuż tej rzeki od Dąbia w kierunku Kołbacza. Osadnictwo nad Płonią mogło mieć swoją przyczynę w zjawisku fizjograficznym, jakim było niezamarzanie tego odcinka rzeki w czasie zimy. Mogło to przyciągać zwierzynę do wodopoju, co wykorzystywane zostało przez mezolitycznych łowców" 

Co ciekawe jak podają autorzy w tejże książce "jest rzeczą charakterystyczną, że słowiański wyraz: płonie, płoń, płonia oznacza właśnie niezamarzającą wolną od lodu wodę. Nazwa tej rzeki pojawiła się w brzmieniu słowiańskim w dokumencie już w 1176 roku."

Wieś Jeseritz - Jezierzyce (Jezero). Pierwsza wzmianka o wsi, w której to Barnim I potwierdza jej przynależność do Klasztoru w Kołbaczu pojawia się w 1226 roku.  Mnisi przybyli do  Kolbatz (Kołbacz) z Danii w roku 1173. Przy moście na rzece Płonia wybudowali młyn wodny, w XVI wieku wieś posiadała młyn tkacki i zbożowy, owczarnie, piekarnie, a podobno nawet browar. Prace wykonywali konwersi, czyli świeccy bracia pracujący dla klasztoru. Podobno rzeką spławiano towary na barkach, obok biegła droga, a bieg rzeki był inny aniżeli znany nam dziś. 

Za czasów Fryderyka Wielkiego po wojnie 7-letniej (1756-1763) rzeka Płonia została poszerzona i pogłębiona a odpływ jeziora Miedwie uregulowano. Fryderyk zasłużył się bardzo dla urbanizacji tego regionu. Poprzez prace odwadniające lustro wody spadło, co doprowadziło do zburzenia znajdującego się w okolicy mostu młyna (zbyt niski poziom wody). 

Na mapie prawdopodobny, dawny bieg rzeki i jej odnóg, zaznaczone czerwoną kreską... Rzeka wpadała z innej strony do Stawu Cysterskiego... od strony dzisiejszych stawów rybnych. 

Na starych mapach również widać, że ten teren był bardziej podmokły... za naszych czasów w miarę suche (zalewane zimą) łąki i pola dzieliły dwa rowy melioracyjne. Dziś znów tereny te są podmokłe... (Natura 2000). Na zdjęciach lotniczych widać dokładnie obniżenie terenu mogące być pozostałością po starej odnodze rzeki.

Może ktoś posiada więcej informacji w tym temacie?

mapa 1899r
może płynęła tu gdzie są stawy rybne ?


??


sporo podmokłego terenu i torfu w okolicy



zdjęcia lotnicze 4Dfoto 2010 r

kolor zielony aktualny bieg rzeki, kolor czerwony prawdopodobny stary bieg rzeki ? stawy raczej wykopane pod spiętrzenie wody, a przy moście był młyn wodny...






łąki lata 80te


aktualnie ponownie zalane wodą...



podmokłe tereny Natura 2000






Obrazy zamazane w pamięci...Jezierzyce 1979


Poniżej dla wygody wybrane klatki z filmu nakręconego przez byłego mieszkańca Jeseritz Eckharda E. w trakcie jego wizyty w Jezierzycach w roku 1979.

Jakość filmu nie jest najlepsza, zamazane przez czas obrazy, podobnie jak rozmyte wspomnienia w naszej pamięci. Mam nadzieję, że przypomną Wam one te dawno minione czasy.

Cały film jest dostępny na poniższej stronie

CZ.1
CZ.2
https://www.youtube.com/watch?v=aLVFhlRfRpQ